Μια εξωστρεφής κατοικία στο Κεφαλάρι

Οι ιδιοκτήτες ήθελαν ένα σπίτι που δεν θα είναι απλώς μεγάλο, αλλά θα έχει ποιοτικούς χώρους διαβίωσης, οι οποίοι θα δημιουργούν αίσθηση ελευθερίας και επαφής με το τοπίο, το οποίο αλληλεπιδρά με το εσωτερικό χωρίς να διαταράσσει την ιδιωτικότητα της οικογένειας.

Η βασική ιδέα που είχαν οι αρχιτέκτονες του γραφείου Parthenios architects+associates ήταν να σχεδιάσουν τους χώρους διαβίωσης γύρω από μια οξεία γωνία που θα αφαιρούσε από το πεδίο θέασης του σπιτιού την κολόνα που βρίσκεται στην πρόσοψη και θα επέτρεπε τη διάδραση με το εξωτερικό, δημιουργώντας ένα εξωστρεφές αλλά ταυτόχρονα προστατευμένο περιβάλλον.

Διαχρονικές αναφορές

Το concept βασίζεται σε ένα συνδυασμό διαχρονικών και σύγχρονων αναφορών, όπως, για παράδειγμα, το φυσικό ξύλο που διατρέχει όλα τα δάπεδα και το οποίο εμπλουτίζεται με τα μαύρα πλαίσια στα παράθυρα, αλλά και τις περσίδες που ντύνουν τις όψεις. Πρόθεση, εξάλλου, ήταν να εκπέμπει αίσθηση ηρεμίας και ασφάλειας, να αποτελεί κομψό καταφύγιο για όλα τα μέλη της οικογένειας. Τα μεγάλα παράθυρα σε όλους τους κύριους χώρους, οι πόρτες, το αίθριο επιτρέπουν στο φυσικό φως να λούζει το εσωτερικό και προσφέρουν όμορφη θέα στον κήπο και στις φυτεύσεις.

Η αρχιτεκτονική σύνθεση αναπτύσσεται σε τρεις μονάδες –τρεις αναδιπλώσεις ή πτυχώσεις– που βοηθούν στην καλύτερη χωροθέτηση της κατοικίας στο γωνιακό οικόπεδο και αξιοποιούν τόσο τις δυνατότητες κάθε όγκου, όσο και τις διαδρομές που δημιουργούνται ανάμεσά τους.

Το πρώτη περικλείει το καθιστικό και τον χώρο της τραπεζαρίας, που εκμεταλλεύεται μάλιστα το διπλό ύψος του κτιρίου καθώς σε αυτό το σημείο οι δύο χώροι ενώνονται σε οξεία γωνία. Η δεύτερη πτύχωση περικλείει το master bedroom, το οποίο λειτουργεί σαν στέγαστρο για τον εξωτερικό χώρο του γραφείου και η τρίτη πτύχωση περικλείει τα παιδικά υπνοδωμάτια. Το λευκό χρώμα που επιλέχθηκε για τους τρεις όγκους της κατοικίας έρχεται σε αντίθεση με το σκούρο γκρι της βάσης, επιτρέποντας αρμονικές τροποποιήσεις στο ύψος όλων των επιπέδων της σύνθεσης.

Χρωματικές αντιθέσεις

Ενα από τα βασικά χαρακτηριστικά του σχεδιασμού εστιάζεται στην αντίθεση των λευκών συμπαγών όγκων με τις σκούρες, γκρίζες, κατακόρυφες περσίδες αλουμινίου, που λειτουργούν ως εξωτερικό κέλυφος στα δύο επίπεδα όπου βρίσκονται τοποθετημένες: στη μία περίπτωση, στην πλευρά που ανοίγεται στον δρόμο, λειτουργεί ως ένα φίλτρο ιδιωτικότητας με ειδικής διατομής αλουμίνιο και κρυφές στηρίξεις, ενώ στη δεύτερη, στον επάνω όροφο, οι κάθετες περσίδες αλουμινίου, τοποθετημένες είτε κρεμαστές σε ειδικής κατασκευής βάση είτε τοποθετημένες στο δάπεδο, προσφέρουν επαρκή προστασία από τον ήλιο.

Η είσοδος στην κατοικία γίνεται κάτω από τον συμπαγή δεύτερο όγκο του σπιτιού, ο οποίος προσφέρει επαρκή προστασία στον χώρο της εισόδου. Περνώντας στο εσωτερικό, ο επισκέπτης συναντά ένα αίθριο, το οποίο μαζί με την κρεμαστή κατασκευή της εσωτερικής σκάλας αποτελούν την άρθρωση της κατοικίας διατρέχοντας όλα τα επίπεδα. Στο περιορισμένου μεγέθους οικόπεδο, το οποίο δεν επέτρεπε πολλούς επιμέρους όγκους, η διαμπερής είσοδος που επιτεύχθηκε μέσω του αιθρίου ήταν καθοριστικής σημασίας για τη φωτεινότητα και την εξωστρέφεια του χώρου: ανοίγεις την πόρτα και αντικρίζεις ξανά εξωτερικό χώρο.

Η κεντρική σκάλα, που συνδέει το επίπεδο εισόδου με το αμέσως κατώτερο, αποτέλεσε συνθετική και κατασκευαστική πρόκληση για τους αρχιτέκτονες. Μελετήθηκε με τη βοήθεια πολλαπλών παραλλαγών τρισδιάστατων μοντέλων και σκίτσων, και περπατήθηκε εικονικά μαζί με τους ιδιοκτήτες, χέρι χέρι μέσα από τα γυαλιά εικονικής πραγματικότητας, ώστε να διασφαλιστεί η εργονομία της από τους χρήστες. Μοιάζει με ένα μεταλλικό γάμμα (Γ), το οποίο αφενός αναρτά όλη την κατασκευή και αφετέρου κρύβει το μεσαίο τμήμα της σκάλας: δύο μεταλλικούς βραχίονες που παρακολουθούν την κάθοδο των σκαλοπατιών και από μεγάλα, μασίφ κομμάτια ξύλου από δρυ (που είναι τα πατήματα εσωτερικά) μετατρέπονται σε ένα ενδιαφέρον παιχνίδι εξωτερικά με εσοχές φωτισμού που θυμίζουν ράφια βιβλιοθήκης.

Εξίσου σημαντικό ζητούμενο, από τις πρώτες συζητήσεις με τους ιδιοκτήτες της κατοικίας, ήταν η άμεση επαφή του περιβάλλοντος χώρου και του νερού της πισίνας με την καθημερινή διαβίωση της οικογένειας. Γι’ αυτό τον λόγο επιλέχθηκε η χωροθέτηση του επιμήκους υδάτινου στοιχείου παράλληλα και σε άμεση κοντινή σχέση με τον καθημερινό χώρο της κουζίνας. Ο χώρος αυτός αποκαλύπτεται κάτω από τον τρίτο λευκό όγκο των παιδικών υπνοδωματίων, προσφέροντας τις απαραίτητες συνθήκες ευχάριστης διαβίωσης, στον αγαπημένο ενδιάμεσο χώρο του ελληνικού καλοκαιριού, όπως ονομάζεται: ένα λόμπι μεταξύ του μέσα και του έξω, σε σκιά, με διαμπερή αερισμό, μπροστά στο νερό, που το απολαμβάνει όλη η οικογένεια.

Βιοκλιματικός σχεδιασμός

Συνολικά ο σχεδιασμός της κατοικίας διέπεται από τις αρχές του βιοκλιματικού σχεδιασμού, με την κατάλληλη χωροθέτηση όγκων και ανοιγμάτων, τους σωστούς προσανατολισμούς, τη σκίαση μέσω των ίδιων των όγκων του κτιρίου αλλά και των φίλτρων από τις περσίδες αλουμινίου, την αξιοποίηση για δροσισμό των φυτεμένων δωμάτων, καθώς επίσης και τη χρήση φωτοβολταϊκών, θερμικών ηλιακών και αντλίας θερμότητας για την κάλυψη όλων των ενεργειακών αναγκών της κατοικίας. Ο έλεγχος του χώρου εσωτερικά και εξωτερικά, όλων των συστημάτων ενέργειας, του φωτισμού και του ήχου, καθώς και των συστημάτων ασφαλείας, ελέγχεται μέσω ευέλικτου συστήματος έξυπνου κτιρίου, το οποίο έχει εξατομικευτεί στις ανάγκες του κάθε χρήστη με δυνατότητες συνεχούς προσαρμογής στις επιθυμίες του. Στόχος είναι η βέλτιστη χρήση των σημερινών δυνατοτήτων της τεχνολογίας με τη μικρότερη δυνατή παρεμβολή στην καθημερινότητα των χρηστών.

Οι αρχιτέκτονες κατάφεραν να αντιστρέψουν το πρόβλημα που είχαν να αντιμετωπίσουν με τη θέαση της κολόνας της ΔΕΗ στην κύρια γωνία του οικοπέδου σε πλεονέκτημα, αποκλίνοντας από την καθετότητα στο εσωτερικό και δίνοντας μια νέα προοπτική άνεσης και θέασης με περισσότερες εντάσεις, λειτουργικές δυνατότητες και, φυσικά, όμορφη θέα όπου κι να βρίσκεται κανείς στο εσωτερικό.