Οι τιμές κατοικιών στα μεγάλα αστικά κέντρα συνεχίζουν την ανοδική τους πορεία
Η πανδημία αποτέλεσε –ή καλύτερα αποτελεί αφού ακόμα δεν την έχουμε ξεπεράσει–μία από τις μεγαλύτερες δοκιμασίες που πέρασε ο πλανήτης τα τελευταία χρόνια. Πέραν των μεγάλων απωλειών σε ανθρώπινες ζωές, προκάλεσε βίαια ριζικές αλλαγές στον τρόπο ζωής μας, στον τρόπο που εργαζόμαστε, ταξιδεύουμε, διασκεδάζουμε. Κάποιες από αυτές τις αλλαγές ήρθαν για να μείνουν, καθώς διαμορφώθηκαν νέες τάσεις και δημιουργήθηκαν νέες αγορές, ενώ κάποιες άλλες δείχνουν να είναι παροδικές, υιοθετήθηκαν καθώς κληθήκαμε να αντιμετωπίσουμε μια έκτακτη κατάσταση. Αρκετοί, αρκούντως απαισιόδοξοι, στη θέα των κλειστών καταστημάτων, των έρημων δρόμων και των άδειων γραφείων, βιάστηκαν να προεξοφλήσουν το τέλος των πόλεων. Ευτυχώς, η πραγματικότητα, όπως αποτυπώνεται σήμερα στις τιμές των ακινήτων και στην εικόνα των μεγάλων πόλεων 18 μήνες μετά το ξέσπασμα της πανδημίας–τους διέψευσε.
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της διεθνούς εταιρείας συμβούλων ακινήτων Knight Frank, σε 150 μεγαλουπόλεις του πλανήτη οι τιμές των κατοικιών εμφανίζουν κατά μέσον όρο αύξηση 9,8%, όταν η μέση αύξηση τιμών στις αγορές αυτών των χωρών φθάνει το 9,2%. Οι πόλεις λοιπόν επέστρεψαν, καθώς και στη μετά πανδημία περίοδο παραμένουν η βασική επιλογή της μεγάλης πλειοψηφίας των ανθρώπων σε ό,τι αφορά το μέρος που επιθυμούν να ζουν και να εργάζονται.
Στην κατάταξη της Knight Frank οι μεγαλύτερες αυξήσεις στις τιμές των κατοικιών εντοπίζονται στο Χάλιφαξ του Καναδά, στη Σμύρνη της Τουρκίας και στη Σεούλ της Ν. Κορέας, με αύξηση 30% σε σχέση με το δεύτερο τρίμηνο του 2020. Η πρώτη πεντάδα ολοκληρώνεται με το Φοίνιξ των Ηνωμένων Πολιτειών (αύξηση 29,3%) και τη Μόσχα 28,8%. Σε ό,τι αφορά τα δύο μεγάλα αστικά κέντρα στη χώρα μας, οι αυξήσεις των τιμών κατοικίας είναι –ευτυχώς–σαφώς πιο περιορισμένες. Στην Αθήνα, που τη συναντάμε στην 87η θέση μεταξύ των 150 πόλεων, η μεταβολή έναντι του δευτέρου τριμήνου είναι 6,3%, ενώ στη Θεσσαλονίκη (108η θέση) είναι 4%.
«Το ερώτημα τώρα είναι πόσο ακόμα θα διαρκέσει αυτό το "μπουμ", το οποίο περιορίζεται σε μεγάλο βαθμό στις ανεπτυγμένες οικονομίες» σημειώνουν οι αναλυτές της Knight Frank. «Η άποψή μας είναι ότι η ζήτηση θα αρχίσει να εξασθενεί καθώς οι αποταμιεύσεις που συσσωρεύτηκαν στην πανδημία θα περιορίζονται και καθώς η νομισματική πολιτική θα γίνεται πιο σφικτή» εξηγούν, επισημαίνοντας ότι αφότου η Νέα Ζηλανδία έγινε η πρώτη οικονομία του G10 που αύξησε τα επιτόκια, οι ΗΠΑ και η Βρετανία θα ακολουθήσουν σε βραχυπρόθεσμο έως μεσοπρόθεσμο ορίζοντα.
Οπως σημειώνουν οι αναλυτές της Knight Frank, η συνεχιζόμενη άνοδος των τιμών κατοικιών –που έως ένα βαθμό συμπαρασύρει και τα ενοίκια–προκαλεί αντιδράσεις σε πολλές χώρες και αρκετές κυβερνήσεις προχωρούν στη λήψη μέτρων προκειμένου να αντιμετωπίσουν την υπερθέρμανση της αγοράς. Ενδεικτικό παράδειγμα ο Καναδάς, όπου η κυβέρνηση Τριντό, ακολουθώντας το παράδειγμα της Νέας Ζηλανδίας, προχώρησε σε απαγόρευση της αγοράς κατοικιών από ξένους για διάστημα δύο ετών.
Φόβοι για φούσκα
Από την πλευρά της η ελβετική UBS προειδοποιεί για κίνδυνο «φούσκας»σε αγορές κατοικίας πολλών μεγαλουπόλεων. Σύμφωνα με την έκθεση Global Real Estate Bubble Index, μεγαλύτερο κίνδυνο φούσκας εμφανίζουν οι αγορές σε Φρανκφούρτη, Τορόντο και Χονγκ Κονγκ. Αυξημένο ρίσκο βλέπει ο ελβετικός επενδυτικός οίκος στις αγορές κατοικιών του Μονάχου και της Ζυρίχης, ενώ στη ζώνη της φούσκας μπήκαν και πάλι το Βανκούβερ και η Στοκχόλμη. Η λίστα των πόλεων που πιθανώς να αποτελούν φούσκα συμπληρώνεται με το Αμστερνταμ και το Παρίσι.
Ολες οι αμερικανικές πόλεις που εξετάστηκαν από τους αναλυτές της UBS (Μαϊάμι, Λος Αντζελες, Σαν Φρανσίσκο, Βοστώνη και Νέα Υόρκη) θεωρούνται υπερτιμημένες, ενώ ανισορροπίες εμφανίζουν επίσης οι αγορές κατοικιών σε Τόκιο, Σίδνεϊ, Γενεύη, Λονδίνο, Μόσχα, Τελ Αβίβ και Σιγκαπούρη.
