Οι υπόσκαφες κατοικίες κερδίζουν... έδαφος

“Υπόσκαφα σπίτια”, “σπίτια χτισμένα σε λόφους”, “χωματένια σπίτια”. Μπορείτε να αναφερθείτε σε αυτά με πολλούς τρόπους, αλλά υπάρχει ένα πράγμα που είναι ξεκάθαρο: είναι ένας οικολογικά βιώσιμος τρόπος κατασκευής ενός σπιτιού που γίνεται όλο και πιο δημοφιλής. Τα υπόσκαφα σπίτια προσφέρουν μεγάλη εξοικονόμηση κόστους, χώρο για πρωτοποριακά αρχιτεκτονικά σχέδια υψηλού επιπέδου και ευρύχωρες εγκαταστάσεις που πλημμυρίζουν με άφθονο φυσικό φως.

Υπόσκαφα έχουν χτιστεί εδώ και καιρό, με τα πιο γνωστά να βρίσκονται στο νησί της Σαντορίνης. Συχνά ήταν σπίτια δύο δωματίων που αποτελούνταν από μια κουζίνα και ένα υπνοδωμάτιο χτισμένα στις άκρες των βράχων, αν και αρκετές εκκλησίες και αποθήκες έχουν επίσης χτιστεί με τον ίδιο τρόπο. Από τότε, ωστόσο, αυτή η τεχνική δόμησης έχει αναπτυχθεί και μερικά από τα καλύτερα διατηρημένα υπόσκαφα σπίτια βρίσκονται στην Οία, στα βόρεια, και έχουν μετατραπεί σε κομψά μοντέρνα σπίτια και ξενοδοχεία.

Ίσως ο μεγαλύτερος κερδισμένος από αυτή τη διαδικασία είναι το περιβάλλον. Τα προστατευόμενα σπίτια της γης παρουσιάζουν βιώσιμες λύσεις με χαμηλότερες ενεργειακές απαιτήσεις, βοηθώντας τους ανθρώπους να ζουν σε αρμονία με τη φύση. Αντί να σκάβουμε το τοπίο για να ταιριάζει στο σπίτι, το σπίτι ταιριάζει άψογα στο υπάρχον περιβάλλον.

Κορυφαίοι αρχιτέκτονες έχουν υιοθετήσει αυτή τη μέθοδο στην Ελλάδα και αλλού, εξασφαλίζοντας μερικά από τα πιο σημαντικά παγκόσμια βραβεία στη διαδικασία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η υπόγεια κατοικία ου σχεδιάστηκε στο βραχώδες νησί της Σερίφου από το αρχιτεκτονικό γραφείο Μold architects και έλαβε διάφορες διακρίσεις, όπως μια υποψηφιότητα για το βραβείο Mies Van Der Rohe (2016 και 2021) και μια θέση φιναλίστ για το βραβείο εσωτερικού χώρου IDA 2021. Οι αρχιτέκτονες του γραφείου A31 με έδρα την Αθήνα έχουν επίσης αναγνωριστεί για τον σχεδιασμό ενός χωμάτινου σπιτιού στην Άνδρο με βραβεία Architizer+ (2020) στη Νέα Υόρκη.

Η βασική ιδέα ενός υπόσκαφου σπιτιού περιλαμβάνει την κάλυψη όλων των εξωτερικών τοίχων και της οροφής με χώμα, με εξαίρεση την πρόσοψη. Ένα υπόσκαφο σπίτι είναι χτισμένο με τον ίδιο τρόπο που είναι ένα κανονικό σπίτι, αλλά σε ένα βαθύτερο, χαμηλότερο επίπεδο. Ακριβώς όπως οι εργασίες ανασκαφής ανοίγουν το δρόμο για τα θεμέλια μιας κανονικής κατοικίας, μια περιοχή στην πλαγιά του λόφου σκάβεται για να φιλοξενήσει τη δομική βάση της σπηλιάς. Μόλις ολοκληρωθεί, η γη αντικαθίσταται γύρω από το κτίριο, και πάνω από αυτό, αφήνοντας μόνο το μπροστινό μέρος ανοιχτό. Η γη λειτουργεί ως θερμική μάζα, διευκολύνοντας τη διατήρηση μιας σταθερής θερμοκρασίας εσωτερικού αέρα και επομένως μειώνει το κόστος ενέργειας για θέρμανση ή ψύξη.

Άλλα βασικά πλεονεκτήματα περιλαμβάνουν βελτιωμένη ηχομόνωση και καλύτερη προστασία από δυσμενείς καιρικές συνθήκες, πυρκαγιές και σεισμούς. Τέλος, ένα υπόσκαφο σπίτι προσφέρει μέγιστη ιδιωτικότητα στους ιδιοκτήτες του, καθώς προστατεύεται από τη θέα σχεδόν από κάθε γωνία.