Διεθνώς τα μισθώματα αυξάνονται με 5% ετησίως, φθάνοντας σε επίπεδα ρεκόρ
Η εκρηκτική άνοδος των ενοικίων διαμορφώνει μια νέα κοινωνική κατάσταση στις ανεπτυγμένες οικονομίες. Πριν από την πανδημία, τα ενοίκια μπορεί να ήταν υψηλά αλλά δεν ανέβαιναν γρήγορα, εμφανίζοντας έναν ετήσιο ρυθμό περίπου 2%. Κατά την πανδημία, ο πληθωρισμός των ενοικίων επιβραδύνθηκε και σε ορισμένες πόλεις μειώθηκε, καθώς οι ιδιοκτήτες έψαχναν απεγνωσμένα για ενοικιαστές. Σήμερα, τα ενοίκια σκαρφαλώνουν με ετήσιο ρυθμό περίπου 5%, το μεγαλύτερο ράλι εδώ και δεκαετίες, δημιουργώντας μια μεγάλη πρόκληση για τις ανεπτυγμένες χώρες, όπου το ένα τέταρτο των νοικοκυριών είναι ενοικιαστές.
Σε πολλές χώρες τα ενοίκια είναι πραγματικά ανεξέλεγκτα. Ο πληθωρισμός των ενοικίων στη Γαλλία είναι 2,5%, πολύ υψηλότερος από το 0,3% προ πανδημίας. Στην Αυστραλία είναι οκτώ φορές υψηλότερος από έξι χρόνια πριν. Στην Πορτογαλία τα ενοίκια ανεβαίνουν 7% ετησίως. Ακόμα και σε χώρες όπου η αγορά κατοικίας είναι σε ύφεση, τα ενοίκια ανεβαίνουν γρήγορα. Στη Νέα Ζηλανδία οι ονομαστικές τιμές για αγορά κατοικίας είναι 15% κάτω από τα υψηλότερα επίπεδά τους, αλλά τα ενοίκια είναι 14% υψηλότερα.
Αυτό είναι πρόβλημα για τους κεντρικούς τραπεζίτες, οι οποίοι ανέβασαν τα επιτόκια δανεισμού για να καταστείλουν τον πληθωρισμό. Τα ενοίκια αποτελούν κατά μέσον όρο το 6% του καλαθιού του πληθωρισμού και μπορεί να έχουν έντονο έμμεσο αντίκτυπο, καθώς επηρεάζουν και το συνολικό κόστος στέγασης. Επίσης, τα ενοίκια καθυστερούν πολύ να προσαρμοστούν σε αλλαγές στην οικονομία, καθώς τα περισσότερα συμβόλαια κρατούν μήνες ή χρόνια.
Είναι βέβαια βραχνάς και για τους ενοικιαστές, ιδίως τους φτωχότερους, καθώς η άνοδος των ενοικίων προκαλεί άλμα στα μηνιαία έξοδα. Σε πολλές χώρες έχει προκαλέσει αύξηση της αστεγίας. Ενδεικτικά, οι άστεγοι σε Καναδά και ΗΠΑ έχουν αυξηθεί κατά 20% και 40% αντιστοίχως από το 2018.
Επίσης, δημιουργεί άδικες καταστάσεις. Σχεδόν 50% των νοικοκυριών στις ανεπτυγμένες οικονομίες είναι ιδιοκτήτες των σπιτιών τους, ενώ πολλοί έχουν στεγαστικό με σταθερό επιτόκιο. Αρκετοί από αυτούς δεν έχουν ποτέ αισθανθεί ιδιαίτερα το πλήγμα των υψηλότερων ενοικίων. Σύμφωνα με ανάλυση του Economist στην αμερικανική αγορά, οι ιδιοκτήτες ακινήτων αύξησαν τα έξοδά τους σε ψυχαγωγία, όπως σε χόμπι και φαγητό έξω, κατά 25% σε ονομαστικούς όρους μεταξύ 2021 και 2023. Οι ενοικιαστές κατοικιών τα αύξησαν κατά 16%. Αυτό το χάσμα οδηγεί σε πολιτικές μεταβολές. Σύμφωνα με έρευνα του Ταρίκ Αμπου-Τσάντι του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, στη Γερμανία «για τους χαμηλόμισθους τα υψηλότερα ενοίκια αποτελούν σημαντική απειλή στο κοινωνικό τους στάτους, το οποίο έχει ως αποτέλεσμα μια μεγαλύτερη τάση στήριξης της Ακροδεξιάς».
Διαβάστε περισσότερα στο Real Estate kathimerini.gr
